Drieluik van Johannes de Doper en Johannes de Evangelist

Hans Memling
Brugge (België)
193.5 x 389.1 cm

Olieverf op paneel
Musea Brugge, Museum Sint-Janshospitaal, Brugge
O.SJ0175.I

De zusters en broeders van het hospitaal gaven Hans Memling meer dan 500 jaar geleden de opdracht voor dit imposante drieluik, een altaarstuk voor de kerk van het hospitaal. Ze zijn te zien op de buitenluiken. Op het centrale paneel zit Maria met Kind, gekroond door twee engelen en omringd door verschillende figuren. Naast haar zie je de patroonheiligen en beschermers van het hospitaal: Johannes de Doper met een lam en Johannes de Evangelist met de kelk. Aan weerszijden van Maria zitten twee engelen: één met een muziekinstrument en één met een boek. Voor haar knielen twee heiligen: links zie je de Heilige Catharina met het rad en het zwaard, de werktuigen waarmee ze werd gemarteld, en rechts knielt de Heilige Barbara met haar attribuut, de toren. Op de achtergrond, tussen de zuilen, staat de houten kraan van Brugge die gebruikt werd om wijnvaten van de boten te heffen. De meting van wijn uit de Bourgogne was namelijk een privilege voorbehouden voor het hospitaal. Verder zie je de toren van de Sint-Janskerk en een broeder van het Sint-Janshospitaal in lange zwarte pij. Het linkerluik toont scènes uit het leven van Johannes de Doper, waaronder zijn uiteindelijke marteldood. Op het rechterluik zien we dan weer Johannes de Evangelist op het eiland Patmos die een visioen ontvangt van de Apocalyps. De inscriptie op de lijst luidt als volgt: OPVS. IOHANNIS. MEMLING. ANNO. M. CCCC. LXXIX. 1479.